فن پروپاترین

آفتکش فن پروپاترین در بازار با نام تجاری دانیتولDanitol 10% EC وجود دارد. فن پروپاترین حشره کش کنه کش پیریتروئیدی با خاصیت غیر سیستمیک واثر تماسی وگوارشی میباشد که به صورت امولسیون۱۰ % EC برای کنترول حشرات وکنه های آفت گیاهی استفاده میشود. فن پروپاترین اثر دور کنندگی حشرات را، نیز از خود نشان میدهد. ساخت این ترکیب خود انقلابی درتولیدوعرضه حشره کش های شیمیایی است. فن پروپاترین در برابر نور خورشید پایداری زیادی دارد(البته تحت تابش مستقیم اشعه ماورای بنفش تجزیه می شود) ولی زمانی که به مدت طولانی در برابر نور قرار گیرد اکسید شده واز تاثیر آن کاسته می شود. چون خاصیت تبخیری کمی دارد. دوام آن روی محصول تا حدی مناسبی زیاد است ۱۰روز . نیمه عمر DT 50 فن پروپاترین در آب رود خانه۲ تا۷ هفته و درآب مقطر۶ هفته است، دوره فعال ماندن آن در خاک۱ تا۵ روز ودر گیاه ۴ تا ۶ روز است. سمیت گوارشی این ترکیب برای انسان وجانوران خونگرم متوسط ولی پوستی آن کم است.

مکانیسم اثر
فن پروپاترین اثر ضربه ایKnack down سریع دارد. این تاثیر مستقیما به اثر کشندگی سم مربوط نیست، زیرا میزان سم لازم برای ایجاد برای مرگ ومیر حشرات کنه ها معمولا بسیار بیشتر از مقداری است که برای فلج کردن آنها مورد نیاز می باشد. اثر این ترکیب مثل پبرترینها است. اثر فن پروپاترین ناشی از مهار اعصاب بوده وبا درجه حرارت رابطه مستقیم دارد. فن پروپاترین میزان حساسیت ناحیه پس سیناپسی را به تحریکات عصبی کاهش داده ومیزان رها سازی گاما آمینوبوتریک اسید GABA رادر ناحیه پیش سیناپسی افزایش میدهد در نتیجه باعث ممانعت از انتقال پیام های عصبی میشود. فن پروپاترین چربی دوست بوده وبه راحتی توسط لایه کوتیکول حشرات وسطح برگ جذب میشود به همین دلیل در مقابل شسته شدن توسط باران مقاوم است. خاصیت حشره کشی فن پروپاترین به مقدار دز توصیه شده در مورد هرآفت وپوشش کامل لایه سم روی سطح برگ بستگی دارد. این ترکیب علاوه بر اثر ضربه ای، خاصیت دور کنندگی(در مقادیر مصرف زیاد) وعدم تغذیه آفات (در مقادیر مصرف کم) را نیز دارد. همچنین با جلوگیری از تغذیه کنه های بالغ وکاهش اعمال حیاتی آنها موجب کاهش تخم ها می گردد.

موارد مصرف
فن پروپاترین به منظور کنترل حالات متحرک انواع کنه ها به استثنای کنه های چهارپاEurophides وحشراتی مثل مگسهای سفید، مینوزها،حشرات برگخوار وساقه خوار، شته ها، پسیل ها روی درختان میوه دانه دار، مرکبات،انگور،سبزیجات وصیفی جات،پنبه، گیاهان گلخانه ای وزینتی قابل استفاده است.

سازگاری و اختلاط
تاکنون گزارشی در مورد عدم سازگاری فن پروپاترین روی گیاهان مذ کور در دز توصیه شده نشده است ولی این سم با ترکیبات قلیایی(نظیر ترکیب بردوو…….) قابل اختلاط نیست.